واحدهای پالایشگاه گاز چیست؟

واحدهای پالایشگاه گاز تاسیساتی پیچیده هستند که انواع مختلفی دارند و هر کدام از آن ها وظیفه خاصی را در پالایشگاه بر عهده دارد. پالایشگاه های گاز تاسیساتی هستند که برای پردازش و بهینه سازی گاز استخراج شده از چاه های گاز طراحی شده اند. این پالایشگاه ها شامل واحدهای مختلفی است که هر کدام وظیفه خاصی دارند. به عنوان مثال از واحدهای جداسازی برای جداسازی ترکیبات مختلف گاز طبیعی برای تولید گاز با خلوص بالا استفاده می شود.

واحدهای پالایشگاه گاز

پالایشگاه‌ های گاز، تاسیساتی پیچیده هستند که گاز طبیعی خام را به محصولات با ارزش و قابل استفاده تبدیل می‌ کنند. این فرآیند شامل جداسازی اجزای مختلف گاز طبیعی، تصفیه و بهبود کیفیت آن‌ ها است. واحدهای مختلفی در یک پالایشگاه گاز وجود دارند که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند. در ادامه به بررسی برخی از مهم‌ ترین واحدهای پالایشگاه گاز می‌ پردازیم:

واحدهای اصلی پالایشگاه گاز

واحدهای اصلی پالایشگاه گاز عبارتند از:

1. واحد دریافت و جداسازی گاز (Slug Catcher): اولین واحدی است که گاز طبیعی خام از چاه‌ های نفت و گاز به آن وارد می‌ شود. در این واحد، گاز از مایعات همراه جدا شده و به واحدهای بعدی ارسال می‌ شود.

2. واحد شیرین‌ سازی گاز: هدف این واحد حذف ترکیبات گوگردی (H2S) و دی‌ اکسید کربن (CO2) از گاز طبیعی است. این ترکیبات خورنده بوده و باعث ایجاد مشکلات در خطوط لوله و تجهیزات می‌ شوند.

3. واحد احیای گلایکول: در این واحد، رطوبت موجود در گاز طبیعی توسط گلایکول جذب می‌ شود. گلایکول مایع جاذب رطوبت است که پس از اشباع، احیا شده و مجدداً به چرخه باز می‌ گردد.

4. واحد جداسازی اتان: در این واحد، اتان از سایر هیدروکربن‌ های سبک‌ تر جدا می‌ شود. اتان ماده اولیه مهمی برای تولید اتیلن و پلی‌ اتیلن است.

5. واحد جداسازی NGL (مایعات گازی طبیعی): در این واحد، مایعات گازی طبیعی مانند پروپان، بوتان و پنتان از گاز طبیعی جدا می‌ شوند. این مایعات به عنوان سوخت و مواد اولیه پتروشیمی استفاده می‌ شوند.

6. واحد بازیافت گوگرد: در این واحد، گوگرد موجود در گاز طبیعی که در واحد شیرین‌ سازی حذف شده است، به صورت عنصری بازیافت می‌ شود.

7. واحد تصفیه LPG: در این واحد، گازهای مایع پترولیومی (LPG) مانند پروپان و بوتان تصفیه شده و برای مصارف مختلف آماده می‌ شوند.

واحدهای جانبی پالایشگاه گاز

علاوه بر واحدهای اصلی، واحدهای جانبی دیگری نیز در پالایشگاه گاز وجود دارند که وظیفه تأمین انرژی و خدمات مورد نیاز واحدهای اصلی را بر عهده دارند. برخی از این واحدها عبارتند از:

1. واحد تولید بخار: بخار تولید شده در این واحد برای گرم کردن و تأمین انرژی مورد نیاز فرآیندهای مختلف استفاده می‌ شود.
2. واحد تولید نیتروژن: نیتروژن تولید شده در این واحد برای ایجاد محیط بی‌ اثر در برخی از فرآیندها استفاده می‌ شود.
3. واحد تصفیه آب: آب تصفیه شده در این واحد برای مصارف مختلف در پالایشگاه استفاده می‌ شود.
4. واحد تصفیه پساب: پساب‌ های تولید شده در پالایشگاه در این واحد تصفیه شده و به محیط زیست تخلیه می‌ شوند.

مهمترین واحدهای پالایشگاه گاز

یکی از مهمترین واحدهای پالایشگاه گاز، واحد شیرین سازی است که وظیفه حذف گازهای اسیدی مانند سولفید هیدروژن و دی اکسید کربن را بر عهده دارد. این فرآیند باعث افزایش ارزش حرارتی گاز و کاهش مشکلات انتقال و مصرف آن می شود.

علاوه بر این، واحدهای دیگری مانند واحدهای آبگیری و واحدهای تثبیت کننده در پالایشگاه های گاز وجود دارد که هر کدام نقش مهمی در ارتقای کیفیت و ایمنی گاز تولیدی دارند.

پالایشگاه های گاز از واحدهای مختلف برای تبدیل گاز طبیعی به محصول قابل استفاده و قابل تحویل به خطوط انتقال استفاده می کنند. این فرآیندها نه تنها به بهبود کیفیت گاز کمک می کند، بلکه نیازهای انرژی مصرف کنندگان را نیز تامین می کند.

تاسیسات مهم پالایشگاه گازی

تاسیسات پالایش گاز شامل واحدهای مختلفی است که هر کدام وظیفه خاصی در فرآیند پالایش گاز طبیعی دارند. واحد جداسازی میعانات گازی یکی از این واحدهاست که وظیفه جداسازی میعانات گازی از گاز طبیعی را بر عهده دارد. این میعانات حاوی هیدروکربن های سنگین تری هستند که در دما و فشار بالا به مایع تبدیل می شوند. واحد بازیابی سود سوزآور نیز برای بازیابی و استفاده مجدد از سود سوزآور (هیدروکسید سدیم) مورد استفاده در فرآیندهای مختلف پالایشی طراحی شده است.

علاوه بر این، پالایشگاه های گاز دارای واحدهای شیرین کننده پروپان و شیرین کننده بوتان هستند که وظیفه حذف ترکیبات اسیدی و ناخالصی های پروپان و بوتان را بر عهده دارند. این فرآیندها باعث افزایش خلوص و کیفیت این گازها می شود. از واحد کربن زدایی اتان برای حذف ترکیبات کربن از اتان برای تولید اتان خالص برای استفاده در صنایع پتروشیمی و سایر کاربردها استفاده می شود. این واحدها با همکاری یکدیگر گاز طبیعی را به محصولات با ارزش و قابل استفاده تبدیل می کنند.

عوامل موثر پیچیدگی پالایشگاه گاز

پیچیدگی پالایشگاه های گاز به عوامل متعددی بستگی دارد که هر یک نقش مهمی در تعیین سطح پیچیدگی این تاسیسات دارند. یکی از این عوامل ترکیب گاز طبیعی خام است. گاز طبیعی استخراج شده از چاه ها ممکن است حاوی ترکیبات مختلفی مانند متان، اتان، پروپان و سایر هیدروکربن ها باشد. هرچه این ترکیبات متنوع تر و پیچیده تر باشند، فرآیندهای پالایش برای تبدیل این ترکیبات به محصولات قابل استفاده پیچیده تر خواهد بود.

عامل دیگر محصولات تولیدی است. پالایشگاه های گاز ممکن است محصولات مختلفی مانند LPG، اتان، پروپان، بوتان و سایر محصولات جانبی تولید کنند. هر چه تعداد و تنوع این محصولات بیشتر باشد، واحدهای عملیاتی و فرآیندهای پیچیده تری برای تولید این محصولات مورد نیاز است. این امر پیچیدگی پالایشگاه را افزایش می دهد.

ظرفیت تولید نیز یکی از عوامل مهم در پیچیدگی پالایشگاه های گاز است. پالایشگاه هایی با ظرفیت تولید بالا به تجهیزات و فناوری های پیشرفته تری نیاز دارند تا بتوانند حجم زیادی از گاز را به طور موثر و کارآمد فرآوری کنند. افزایش ظرفیت تولید معمولاً با افزایش پیچیدگی فرآیندها و تجهیزات همراه است که به نوبه خود پیچیدگی کلی پالایشگاه را افزایش می دهد.

اهمیت پالایشگاه های گاز در صنایع

پالایشگاه های گاز نقش حیاتی در تامین انرژی و مواد اولیه صنایع مختلف دارند. این پالایشگاه ها با فرآوری گاز طبیعی استخراج شده از چاه ها، محصولاتی مانند گاز مایع، اتان، پروپان و بوتان تولید می کنند که به عنوان سوخت و مواد اولیه در صنایع پتروشیمی و سایر صنایع استفاده می شود.

با افزایش تقاضا برای گاز طبیعی به عنوان یک سوخت پاک و دوستدار محیط زیست، اهمیت پالایشگاه های گاز نیز افزایش یافته است. گاز طبیعی به دلیل کربن کمتری نسبت به سایر سوخت های فسیلی، به عنوان گزینه ای مناسب برای کاهش آلودگی هوا و مقابله با تغییرات آب و هوایی شناخته می شود. این امر باعث شده است که پالایشگاه های گاز نقش مهمی در تامین انرژی پایدار و کاهش اثرات زیست محیطی ایفا کنند.

پالایشگاه های گاز علاوه بر تامین انرژی، به بهبود اقتصاد محلی و ایجاد فرصت های شغلی نیز کمک می کنند. این پالایشگاه ها با ایجاد زیرساخت های لازم برای فرآوری و انتقال گاز به توسعه صنعتی و اقتصادی مناطق مختلف کمک می کنند. به این ترتیب پالایشگاه های گاز نه تنها در تامین انرژی بلکه در توسعه اقتصادی و اجتماعی نیز نقش مهمی ایفا می کنند.