آمونیاک چیست و چه کاربردی دارد
تاریچخه آمونیاک
آمونیاک به شکل نمک آمونیاک نخستین بار توسط شیمیدان مسلمان جابرابن حیان شیمیدان (ایرانی Geber در قرن ۸ شناخته شد.
آمونیاک برای نخستین بار در سال ۱۷۷۳ میلادی از حرارت دادن کلرو آمونیوم با آهک توسط پریستلی (priestly) کشف گردید.
شد.
آمونیاک اولین بار در سال ۱۹۱۲ توسط فرتیز هابر و کارل بوش بنیان نهاده
اولین واحد تولید آمونیاک ایران در شیراز ) سال ۱۳۴۲ ) احداث گردید.
ویژگیهای آمونیاک
آمونیاک مهمترین ترکیب هیدروژنه ،ازت گازی است بی رنگ با مزه فوق العاده تند و زننده که اشک آور و خفه کننده است.
شکل فضایی آمونیاک هرمی بوده و زاویه پیوندی بین هر دو اتم هیدروژن ۱۰۷/۸ درجه است.
گاز آمونیاک از هوا سبک تر بوده و به سهولت به مایع تبدیل میشود.
آمونیاک در آب بسیار محلول بوده و در منفی ۷۷/۷ درجه سانتیگراد منجمد و در منفی ۳۳/۳ درجه سانتیگراد به جوش در می آید
وزن مخصوص محلول اشباع آمونیاک ۸۸ گرم بر سانتیمتر مکعب است.
گاز آمونیاک قابل اشتعال و حدود اشتعالش -۱۶ ۲۵ درصد حجمی گاز آمونیاک در هوا است.
مجاورت و تماس آمونیاک با نقره و جیوه تولید ” فورمینات نقره و جیوه ” می کند که موادی شدیداً قابل انفجار هستند.
گاز آمونیاک در اثر گرمای بالاتر از ۴۰۰ درجه تجزیه شده و تولید هیدروژن می کند.
- سولفور زدایی گاز طبیعی
- ریفورمینگ کاتالیستی بخار
- تغییر کربن مونو اکسید
- حذف گاز کربن دی اکسید
- متانیشن
- سنتز آمونیاک
مصارف آمونیاک
حدود ۶۰ از تولید جهانی آمونیاک در سال ۲۰۱۱ به تولید کودهای شیمیایی بویژه اوره اختصاص یافته و مابقی جهت ساخت محصولات دیگر صنایع شیمیایی بکار رفته است .
از آمونیاک جهت تامین ازت مورد نیاز گیاهان در کودهای شیمیایی مانند اوره، نیترات آمونیوم دی آمونیوم فسفات …… و بطور مستقیم یا محلول در خاک بکار می رود .
آمونیاک مصارف دیگری مانند تهیه اسید ،نیتریک دترجنت و تمیز کننده ها صنایع کاغذسازی، پالایش نفت صنایع چوب صنعت نساجی بخش تبرید و صنعت خنک سازی
صنایع لاستیک و رزینها مواد آتش زا و منفجره و در صنایع غذایی استفاده می شود.
کاربرد غیر صنعتی
- به عنوان مبرد مورد استفاده قرار می گیرد.
- از این ماده در کنترل آلودگی هوا نیز مورد بهره برداری قرار می گیرد.
- مورد کاربرد در مواد منفجره
- مورد استفاده به عنوان افزودنی صنایع غذایی
- در تصفیه آب نیز کاربرد دارد.
پتروشیمی های تولید کننده آمونیاک
پتروشیمی شیراز
(واحد ١: لیسانس فاسترویلر آمریکا و آمونیاک کازال سوئیس / واحد ۲: لیسانس CIانگلیس )
پتروشیمی رازی
لیسانس شرکت کازاله Ammonia Casale)
پتروشیمی بجنورد
(کنسرسیوم شرکتهای (تومن TOMEN) و کاواساکی ژاپن و شرکت ناموران ایران )
پتروشیمی پردیس
ليسانس Toyo – Chiyoda ژاپن (
پتروشیمی کرمانشاه (طراحی و لیسانس کلاگ )
طرح آمونیاک ۳ شیراز (لیسانس آمونیا کازاله سوئیس )
طرح آمونیاک گلستان
(ليسانس واحد آمونیاک از آمونیا کازاله سوئیس و لیسانس واحد اوره از استامی کربن هلند )
تولید آمونیاک در کانورتور (synthesis converters)
- گازی خروجی متانیتور که به آن گاز سنتز گفته میشود دارای ترکیب درصد بین ۷۵-۷۰ هیدروژن ، کمتر از ۰/۵ آرگون ۲۴ تا ۲۸ ازت و کمتر از ۲ متان است.
این گاز با فشار حدود bar 2026 وارد کمپرسور سنتز شده و با فشار bar 100-170 و دمای ۴۰۰-۴۵۰ درجه سانتی گراد وارد راکتور تولید آمونیاک که کانورتور نامیده و با کاتالیست آهن پرشده، می گردد.
گاز پرج بخش سنتز
N2 و H2 به شکل آمونیاک از لوپ سنتز خارج شده و درصد CH4 و Ar آرگون ) و گازهای
بی اثر که توسط کمپرسور هوا به پروسس اضافه شده است در لوپ سنتز افزایش می یابد.
غلظتهای بالای ۱۰٪ این گازها در لوپ ،سنتز تاثیر منفی روی واکنش تولید آمونیاک داشته و باید غلظت این مواد کاهش داده شود تنها راه کنترل درصد این مواد بیرون فرستادن جریانی از گاز سنتز به بیرون از لوپ سنتز بوده که به این جریان ، گاز پرج گویند و حدود ۵٪ فلو گاز ورودی به کمپرسور سنتز می باشد.
مخازن ذخیره آمونیاک
با افزایش دما، فشار بخار آمونیاک افزایش داشته و جهت نگهداری آن نیاز به مخازن تحت فشار خواهد داشت .
محدودیت ساخت مخازن تحت فشار برای حجم بالای تولید و فشار بخار کم آمونیاک در دمای پایین قابلیت ساخت مخازن بزرگی تا حجم ۳۰ هزار تن یا بیشتر را امکان پذیر ساخته است . تولید یک واحد آمونیاک در دمای منفی ۳۳ به مخازن بزرگ آمونیاک با فشار کمتر از ۰.۱ اتمسفر
(تحت وکیوم ) فرستاده می شود که در این فشار
دمای آمونیاک مایع حدود منفی ۳۳ درجه (نقطه
جوش آمونیاک ) در حال تعادل با گاز آن بوده و بخارات بالای سطح مایع توسط یک کمپرسور با ظرفیت ۵۰ ۲۰ تن در روز گرفته و پس از فشردن و مایع کردن در دمای پایین به مخزن برمی گردد
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.