بررسی بازار جهانی گاز مایع و نفتا

بررسی بازار گاز و نفتا در دو ماه اول سال جاری میلادی

دو ماه پر التهاب برای گاز مایع

بهبود اقتصاد چین سریع تر از حد انتظار بود ولی در اروپا و آمریکا شدت پیشرفت اقتصاد همانند چین نیست و به همین منظور تاثیر کمتری بر روی قیمت نفت خام دارد.

نوسانات و التهابات مقطعی در ماه های ژانویه و فوریه باعث افزایش قیمت گاز مایع شد ولی این تلاطم اکنون فرو نشسته و شرایط عرضه و تقاضا برای ماه های پیش رو تعیین کننده قیمت خواهد بود.

با بهبود اوضاع اقتصادی چین تقاضا برای محصولات پتروشیمی در چین بیشتر خواهد شد ولی تداوم شرایط منفی در بازار که باعث کاهش سود تولید کنندگان می گردد به عنوان یک مانع جدی در راه تولید محصولات پتروشیمی عمل می کند.

تلاطم مقطعی قیمت گازمایع در ماه‌های ژانویه و فوریه، نهایتا درهفته منتهی به ۹ مارس برطرف شد و بازار گاز مایع بر اساس شرایط عرضه و تقاضا هم اکنون متعادل گردیده است که این تعادل در بازار مطابق با پیش بینی های اولیه آرگوس بوده است.

شاخص خاور دور آرگوس یا AFEI تثبیت یافته و با توجه به افزایش تقاضای پتروشیمی در بخش پایین دست، سود تولید محصولات این بخش در حال افزایش است ولی حتی در چنین شرایطی سود تولید کنندگان پایین تر از حد انتظار است.

واحدهای هیدروژناسیون پروپان در چین هم اکنون با ۷۰ درصد ظرفیت مشغول تولید هستند و با توجه به انجام تعمیرات برنامه ریزی شده در دو ماه آینده بعید است که تولید از این بیشتر شود.

در این میان افزایش تقاضای آسیا و افزایش صادرات آمریکا به این منطقه از طریق آربیتراژ باعث گردیده است که در اروپا عرضه گاز مایع کمتر گردد. تقاضا برای خرید گاز مایع به منظور مصارف گرمایشی هنوز در اروپا بالاست.

آمریکا بزرگترین تولید کننده گاز مایع

آمریکا بزرگترین تولید کننده گاز مایع

چشم انداز بیشترین میزان تولید در بازه زمانی ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ حاکی از این خواهد بود که که در هر سه سال مذکور ، آمریکا با تولید بیش از ۱۰۰ میلیون تن گاز مایع در سال ،اولین تولید کننده بلا منازع گاز مایع در جهان خواهد بود.

آسیا در مرتبه دوم و کشورهای خاورمیانه نیز در مرتبه سوم قرار می گیرند که با تولید سالانه ۸۰تا ۸۵ میلیون تن گاز مایع در سال های مورد اشاره در تعقیب آمریکا قرار خواهند گرفت.

کشورهای شمال غرب اروپا و روسیه هریک با تولید ۲۰۰ هزار تن در سال در مراتب بعدی قراردارند. در سال ۲۰۲۳ میزان تولید گاز مایع در خاورمیانه،آسیا ،روسیه و آمریکا کمتر از سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ خواهد بود. میزان تولید گاز مایع در اروپا در هر سه سال یکسان و کمتر از ۲۰۰ هزار تن خواهد بود.

بررسی بازار گاز و نفتا در دو ماه اول سال جاری میلادی

مقایسه میزان تولید و میزان واردات و صادرات گاز مایع در مناطق آمریکا کانادا و مکزیک اروپا وحوزه مدیترانه و خاورمیانه در سال ۲۰۲۲ با نیمسال اول سال ۲۰۲۳ نشان می دهد که بیشترین میزان تولید گاز مایع در سال گذشته و نیمسال اول سال جاری درمناطق آمریکا و خاورمیانه بوده است که فاصله بسیار زیادی با میزان تولید در سایر مناطق دارد. بیش از نیمی از تولیدات این دو منطقه صادر می گردد و میزان مصرف داخلی در این دو منطقه بسیار کمتر از میزان صادرات است و واردات گاز مایع به خاورمیانه نیز بسیار اندک بوده و خواهد بود.

شرکت نفتی دولتی آرامکو در عربستان،از ماه ژانویه قیمت پروپان و بوتان خود را در قراردادهای ماه مارس به ترتیب ۷۰ و۵۰ دلار کاهش داده است اما با این وجود قیمت ها در قیاس با شاخص خاور دور هنوز بالا می باشد. قیمت قرارداد پروپان در ماه مارس برروی ۷۲۰ دلار در هر تن وبالاتر از انتظارات ظاهر شد.با اتمام تعمیرات برنامه ریزی شده در پالایشگاه ینبع عربستان و پالایشگاه رواسی امارات، عرضه گازمایع بیشتر خواهد شد.

در فاصله سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ بیشترین مصرف گازمایع در منطقه آسیا خواهد بود و در طی این سه سال روند افزایشی نیز خواهد داشت به گونه ای که در سال ۲۰۲۵ میزان مصرف گاز مایع آسیا به بالاتر از ۱۸۰میلیون تن در سال خواهد رسید.پس از آسیا، آمریکا با مصرف ۴۰ میلیون تن درسال در مرتبه دوم مصرف و کشورهای شمال غرب اروپا با حدود ۲۵ میلیون تن در سال در مرتبه سوم مصرف قرار دارند و میزان مصرف تا سال ۲۰۲۵ در این دو منطقه تغییر چندانی نخواهد یافت.

همسویی نفتا با گاز مایع در مسیر صعودی

قیمت های نفتا در ماه فوریه به طور متوسط در حدود ۷۱۵ دلار در هر تن بوده وهم اکنون و در دهه اول ماه مارس نیز در حدود۷۲۰ دلار می باشدکه نسبت به قیمت ۶۷۰دلاری ماه ژانویه افزایش نشان می دهد. بالا رفتن قیمت نفتا به دلیل افزایش تقاضا در بازار و عرضه کم آن به دلیل صادرات گسترده نفتا به منطقه شمال غرب اروپا بوده است.

بسیاری از کشورهای آسیایی به صورت مستقیم خرید نفتای تولید شده در روسیه را مورد تحریم قرار نداده اند ولی بعضی از شرکت ها به صورت انفرادی از خرید نفتای روسیه اجتناب می‌کنند و به نوعی آن را تحریم کرده اند.

این باعث به وجود آمدن دو جریان مختلف در بازار آسیا شده است که یکی مربوط به نفتایی است که محل تولید آن مشخص بوده و دیگری مربوط به نفتایی است که مشخص نیست کجا تولید شده است.

تحریم‌های اتحادیه اروپا باعث شده است که محصولات روسی ومنجمله نفتا از بازار اروپا خارج و وارد بازار آسیا شود. برای جبران کسری واردات نفتای اروپا، حجم زیادی از نفتا از طریق کشورهای حوزه دریای مدیترانه به سمت شمال غرب اروپا روانه می گردد.

بنابر این صادرات گسترده نفتا به اروپا میزان عرضه نفتا در آسیا را در ماه‌های اول سال جاری میلادی کاهش داده و باعث افزایش قیمت نفتا در آسیا شده است. تاخیر در تخلیه محموله ها در کانال پاناما باعث افزایش قیمت حمل گردیده ولی این افزایش بیشتر مربوط به مقاصدی در آسیا می باشد.

افزایش هزینه های حمل گازمایع در مسیرهای طولانی

انجام تعمیرات در پالایشگاه های منبع در عربستان و پالایشگاه رواسی در امارات باعث کاهش محموله‌های صادراتی گاز مایع از این دو پالایشگاه شده که ازبنادر صادراتی خاورمیانه عمدتا به مقاصدی در آسیا حمل می گردد و محموله هایی از آمریکا جایگزین گاز مایع تولیدی این دو پالایشگاه گردیده است.

در نتیجه افزایش صادرات گاز مایع از آمریکا به آسیا که در ماه فوریه به بیش از ۷۵ هزار تن رسید، تقاضا برای کشتی های بسیار بزرگ حمل گاز مایع بیشتر شده و قیمت حمل در مسیر آمریکا آسیا که یک مسیر طولانی است افزایش یافته که از ماه می سال ۲۰۲۲ تاکنون چنین افزایشی بی سابقه بوده است.

در نتیجه صادرات از آمریکا به آسیا میزان واردات گازمایع به اروپا نیز کاهش یافته و در حالی که سردی هوا ادامه دارد اروپا نیازمند به گاز مایع بیشتری می باشد. قیمت گاز مایع تثبیت گردیده و پیش بینی می شود در آینده نیز قیمت با ثبات باشد.

بازار نفت گاز پتروشیمی

منبع: آرگوس