بازار جهانی نفت/ آرگوس
آخرین تحولات بازار جهانی نفت را در ماه جولای مطالعه کنید.
تهیه شده توسط بازار نفت و گاز:
غالب شدن اقتصاد کلا بر میکرو اقتصاد خرد
الان ماه هاست که روند اصلاحات بازار هموار نیست. ماه هاست که بازارهای نفت در تنش دینامیکی (پویا) بین ترس از رکود اقتصاد کلان و اقتصاد خرد نفت هستند. این تنش زمانی که قیمت های آتی نفت خام برنت در 5 ژوئیه (جولای) برابر با 14 تیر نزدیک به 11 دلار در هر بشکه ریزش داشت، یک طرفه کاهش یافت؛ به طوری که سومین افت یک روزه بزرگ در تاریخ 34 ساله این قراردادها بود.
تورم بالا، افزایش نرخ بهره وری و علائم هشدار دهنده بازارهای مالی این تصور را بسط داده است که کاهش تقاضا در راه است. با این حال، بازار همچنان است تا در زمینه عرضه و تقاضای فیزیکی، با محدودیت های ظرفیتی شدید و موجودی کم مخازن مقابله کند. بانک جهانی پیش بینی خود برای رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی در سال 2022 را با 1.2 درصد افت به 2.9 درصد در ماه قبل کاهش داد. کارمن راینهارت، اقتصاد دان ارشد این سازمان، می گوید نسبت به اینکه جهان می تواند از این رکود پیش بینی شده بگریزد، “تردید” دارد.
صندوق بین المللی پول پیش بینی های خود را در اواخر این ماه آپدیت می کند و کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل این صندوق نیز پیش بینی می کند که رشد فعلی 3.6 درصدی برای GDP جهانی در سال 2022 کاهش خواهد یافت. بازده اوراق قرضه دو ساله خزانه داری ایالات متحده برای دومین بار در سه ماهه گذشته از بازده اوراق قرضه 10 ساله کمتر شده است. وارونگی اسپرد بازده اوراق قرضه کوتاه مدت و بلند مدت سابقه قابل توجهی در پیش بینی رکودهای ایالات متحده دارد. با این حال، اقتصاد خرد هنوز به طور اجتناب ناپذیری به بازارهای نفت راه پیدا نکرده است.
تعادل بین عرضه و تقاضا
با لغو قرنطینه کووید-19 در شهرهای بزرگ چین، کاهش سرعت صادرات نفت خام روسیه و افزایش فصلی تقاضا در سه ماهه سوم تعادل عرضه و تقاضا را تشدید می کند. ذخایر نفت خام خشکی در سراسر جهان رو به کاهش است زیرا پالایشگاه ها برای پاسخگویی به حجم تقاضا سخت در تلاش هستند. با این حال، با توجه به کاهش قیمت ها در 5 ژوئیه برابر با 14 تیر ماه و رقابت بین اقتصاد کلان و خرد در بازارهای جهانی نفت، نمی توان به طور قطع یکی از این دو دیدگاه را غالب بر دیگری دانست.
بانک سرمایه گذاری گلدمن ساکس اعلام کرد که کاهش 10.75 دلاری در هر بشکه را بایستی یک “سقوط قیمت” دانست اما این رکود با شکستن چندین قیمت اعتصابی که به شدت در بازار پذیرفته شده بودند، شتاب بیشتری گرفت. همچنین زمانی رخ داد که بازارهای ایالات متحده پس از تعطیلات عمومی در 4 جولای برابر با 13 تیر، با وجود نقدینگی کم شروع به کار کردند. در واقع، با توجه به نمودار زیر نقدینگی در بازار مشتقه در 12 ماه گذشته به شدت کاهش یافته است.
بازار جهانی نفت/ آرگوس
چهار مورد از 10 بزرگترین کاهش قیمت و 5 مورد از بزرگترین افزایش قیمت ها در معاملات آتی نفت خام برنت از زمان حمله نظامی مسکو به اوکراین در اواخر فوریه اتفاق افتاده است. مقیاس بالقوه اختلالات تحریمی در عرضه روسیه تا حد زیادی تفسیر کننده این نوسان استثنایی است. سود بازار در 6 قرارداد اصلی نفت خام که شامل ICE برنت، WTI، گازوئیل، WTI نایمکس، بنزین و نفت گرمایشی می شود که اکنون 35 درصد کمتر از یک سال قبل است. معاملات آتی که سود کمتری نسبت به معاملات آتی نفت خام دارند، بیش از 50 درصد افت داشته است.
جهش تولید نفت اوپک پلاس در ژوئن
به دنبال بهبود روند معاملات روسیه و آمادگی تولیدکنندگان middle east برای فصل تابستان، اعضای اوپک پلاس با توسل به سهمیه بندی نفت توانستند تولید نفت خام را به بیشترین میزان در دو سال اخیر افزایش دهند. براساس نظرسنجی آرگوس، میزان تولید 19 کشور شرکت کننده در توافق اوپک پلاس با 730 هزار بشکه افزایش در روز، در ژوئن به 38.26 میلیون بشکه در روز رسید که بیش از 2.5 بشکه کمتر از سقف تولید این گروه در ماه گذشته است.
اوپک پلاس آخرین مرحله از روند کاهشیِ 10 میلیون بشکه ای در روز را در ماه می 2020 در واکنش به همه گیری کووید-19 اجرا کرد. قرار است در ماه جولای این میزان 648 هزار بشکه در روز افزایش داشته باشد و مجددا در آگوست به به روال خود بازگردد. بیشترین سهم از این افزایش در ژوئن مختص به روسیه بود که تولید آن بیش از 550 هزار بشکه در روز افزایش داشت زیرا افزایش مصرف داخلی کاهش صادرات دریایی را جبران کرد. ارقام گزارش شده توسط خبرگزاری دولتی تاس نشان می دهد که فعالیت پالایشگاه های روسیه نزدیک به 500 هزار بشکه در روز جهش داشته است.
جهش در سطح ذخایر نفت کوره پالایشگاه ها منعکس کننده بازگشت برخی از ظرفیت های کمپلکس روسیه است. تولید میعانات گازی که از سهمیه بندی اوپک پلاس معاف است، در ژوئن با 40 هزار بشکه کاهش به 940 هزار بشکه در روز رسید. قزاقستان که دومین تولیدکننده بزرگ غیراوپک است، بیش از 300 هزار بشکه در روز از دست داد چون که میدان نفتی کاشاگان به دلیل انجام تعمیرات و نگهداری در ابتدای ژوئن، تولید خود را به حداقل رساند.
انتظار می رود فعالیت این میدان نفتی در 15 جولای برابر با 24 تیر از سر گرفته شود اما تلاش های روسیه برای مسدود کردن صادرات نفت خام قزاقستان از طریق پایانه CPC در نزدیکی بندر نووروسیسک ممکن است این برنامه را مختل کند. این پایانه ترانزیت نفت خام از سه میدان نفتی مهم قزاقستان را مدیریت می کند.
تعطیلی پایانه CPC به دستور روسیه
پس از اینکه دادگاه روسیه دستور بسته شدن 30 روزه پایانه خط لوله CPC را در 5 ژوئیه برابر با 14 تیر صادر کرد، تولیدکنندگان قزاق به دنبال یافتن مسیرهای صادراتی جایگزین هستند. دستور پلمپ پایانه یوژنایا اوزریوکای روسیه در بندر نووروسیسک در دریای سیاه روسیه به دنبال یک “بررسی میدانی” برای یافتن علل نقض طرح مقابله با نشت نفت است.
خط لوله CPC مسیر اصلی صادرات نفت خام قزاقستان است که ترانزیت 83.5 درصد از حجم روزانه 1.5 میلیون بشکه ای در طی کل سه ماهه اول را انجام می دهد. تعطیلی این پایانه عرضه سه پالایشگاه بزرگ بالادستی شامل تنگیز، کاشاگان و کاراچاگانگ به ترتیب با ظرفیت تولید روزانه 670.000، 40.000 و 270.000 بشکه را مسدود می کند که توسط کنسرسیوم های بین المللی اداره می شوند.
میزان بارگیری بِلِند (مخلوط) CPC روزانه 1.24 میلیون بشکه در این ماه برنامه ریزی شده بود. انتظار می رود در ماه های آینده اختلال بیشتری در روند بارگیری محموله های ترش سبک در این پایانه صورت بگیرد. مسئولان CPC با اعتراض به صدور این حکم، هشدار دادند که توقف ناگهانی و آنی این پایانه ممکن است منجر به عواقب جبران ناپذیری در اقتصاد شود.
بنا به اظهارات وزارت انرژی قزاقستان در 7 ژوئیه یعنی 16 تیر، بارگیری بلند CPC از پایانه یوژنایا اوزریوکا همچنان ادامه دارد و عرضه نفت خام از طریق خط لوله CPC هم به روال عادی در حال انجام است. اظهارات توکایف درست زمانی مطرح شده است که عرضه جهانی نفت خام، افزایش قیمت ها و تحریم قریب الوقوع اتحادیه اروپا بر نفت روسیه کاملا محسوس است.
تعطیلی ناگهانی پالایشگاه ها در اروپا
بخش پالایشگاهی اروپا همزمان با به پایان رسیدن تعمیرات بهاره، تحت تأثیر موجی از تعطیلات برنامه ریزی نشده قرار گرفته است. دو پالایشگاه در هفته های اخیر دچار آتش سوزی شده اند؛ یکی در حین تعمیرات آسیب دیده است و دو مورد دیگر در اثر اصابت صاعقه تعطیل شده اند. به طور کلی، این روند ممکن است روزانه بیش از 300 هزار بشکه معادل 2 درصد از ظرفیت نفت خام کل اروپا یا 2 درصد را از بین ببرد.انتظار می رفت با نزدیک شده به پایان فصل تعمیرات بهاره، فعالیت پالایشگاه های اروپایی افزایش یابد.
به گفته فعالان بازار، پالایشگاه ها به همان اندازه که در انجام تعمیرات و نگهداری ماه های اخیر مصمم بوده اند، تلاش کرده اند تا از حاشیه های محصولات در بالاترین رکورد استفاده کنند. برای انجام این تعمیرات، روزانه تولید بیش از 1.6 میلیون بشکه نفت خام منطقه ای متوقف شده است. این رقم در ماه می به 600 هزار بشکه در روز کاهش یافت اما به دلیل تعطیلی های ناگهانی اخیر در این سطح باقی ماند.
پالایشگاه 161.000 بشکه ای (در روز) سازهالمباتای مجارستان در اواسط ژوئن دچار آتش سوزی شد و پس از آن پالایشگاه 203 هزار بشکه ای اکوئینر در نروژ در اوال ژوئیه دچار حریق شد. علاوه براین، پالایشگاه 193.700 بشکه ای شوخات OMV در اتریش پس از آسیب دیدگی در حین تعمیر در ژوئن، با 20 درصد از ظرفیت کار می کند.
بخش پالایش اروپا هرگز با بیش از 90 درصد ظرفیت تقطیر نفت خام خود کار نمی کند زیرا مشکلات لجستیکی و اقتصادی مانند ظرفیت محدود واحدهای ثانویه و دسترسی محدود برخی سایت ها به مسیرهای صادراتی مانع از این کار هستند. اما علیرغم حاشیه های پالایشی در سه یا چهار برابر سطح نرمال، این بخش اخیرآ از 85 درصد ظرفیت فراتر نرفته است.
افزایش فعالیت برای رسیدن به سود بیشتر
فعالیت پالایشگاه ها در سراسر جهان به استثنای چین و روسیه، رو به افزایش است. قیمت نفت به ویژه برای سوخت های حمل و نقل، از آغاز حمله مسکو به اوکراین افزایش یافته است و ذخایر بسیار پایین تر از حد معمول هستند. با این حال نرخ بهره برداری هم افزایش یافته است زیرا پالایشگاه ها به دنبال جذب حاشیه های قوی تر و ذخیره سازی مجدد هستند.
دادهای EIA نشان می دهد که مصرف ایالات متحده از 94 درصد گذشته است که 2 درصد نسبت به ماه می معادل 370 هزار بشکه در روز بالاتر است. اما کاهش ظرفیت در دو سال گذشته به این معنا است که توان عملیاتیِ استفاده از 94 درصد در واقع حدود 60.000 بشکه در روز کمتر از سال 2019 است. صادرات محصولات ایالات متحده از زمان آغاز این جنگ نظامی به طور متوسط 6.2 میلیون بشکه در روز بوده است که افزایش قابل ملاحظه ای نسبت به حجم روزانۀ 5.5 میلیون بشکه ای در سال 2019 داشت.
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در ماه ژوئن از پالایشگاه های امریکایی خواست تا بنزین بیشتری تولید کنند تا به افزایش قیمت پمپ رسیدگی شود. او با اشاره به پیامدهای کاهش صادرات روسیه در این کشور، از پالایشگاه های ایالات متحده به دلیل استفاده از حاشیه های فزاینده به جای افزایش سریع تولید انتقاد کرد. تولید بنزین این کشور در ژوئن نسبت به ماه می روزانه 100 هزار بشکه افزایش داشته است.
کاهش بهای نفت
بهای نفت با ترس از رکود اقتصادی که عمدتا ناشی از اوج گرفتن هزینه های انرژی بود، روند کاهشی در پیش گرفت. با کاهش عرضه، اختلاف قیمت نفت خام نیز بالا رفت. شاخص WTI (وست تگزاس اینترمدییت) امریکایی در اولین هفته از ژوئیه با 3.03 دلار کاهش در هر بشکه به بشکه ای 102.73 دلار رسید. اما شاخص دریای شمال اقیانوس اطلس با 5.72 دلار افت قیمت در هر بشکه به 114.66 دلار به ازای هر بشکه رسید.
همچنین شاخص میدایست دبی با 4.93 دلار افت قیمت به 101.90 دلار در هر بشکه تخمین زده شد. قیمت ها تا حدودی به دلیل توزیع هماهنگ سهام روند کاهشی دارند. ایالات متحده در هفته گذشته 830 هزار بشکه (در روز) از ذخایر راهبردی نفت (SPR) خود را بعنوان بخشی از استراتژی کاهش قیمت های بالای نفت آزاد کرد.
مدل فعلی توزیع سهام در بانک فدرال رزرو آتلانتا نشان می دهد که تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در مسیر کاهش 1.9 درصدی در سه ماهه دوم است. دو عضو فدرال رزرو ایالات متحده خواستار تسریع در افزایش نرخ بهره وری شده اند و این امر نشان می دهد که تورم نگران کننده تر از رکود اقتصادی است. بازار اروپا با قرار گرفتن در معرض اختلالات عرضه روسیه، نسبت به بازار خودکفای ایالات متحده، بسیار محدودتر است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.