آخرین تحولات بازار جهانی نفت در هفته 2 جولای

آخرین تحولات بازار جهانی نفت در هفته 2 جولای، تهیه شده توسط تیم تحلیلی بازار نفت و گاز:

ناسازگاری نفت ترش با بازارهای جهانی

ارزش گذاری نفت خام ترش همیشه دشوار بوده و در حال حاضر نیز تشدید شده است. تهاجم نظامی روسیه به اوکراین منجر به تغییر مسیر نفت خام اورال متوسط ترش به بازارهای آسیا شده است. آن روزهایی که اورال به طور علنی در بازار روتردام معامله می شد، گذشته است. سیگنال های قیمت نفت خام در بازارهای جهانی اکنون در مَهِ جنگ پنهان شده است و در حال حاضر، راهکارهای کمتری در دسترس است.

شاخص های نفت خام ترش همواره برای تثبیت جایگاه خود در مسیر گرید شیرین تلاش کرده اند. نرخ سود سه قرارداد آتی نفت برنت و WTI (وست تگزاس اینترمدیت) به 4 میلیارد در هر بشکه رسیده است. از طرفی، تنها بازارهای آتی نفت خام ترش که سود اندکی داشتند، توانستند سود خود را به سختی در یک رو به 150 میلیون در هر بشکه برسانند. قیمت نفت خام شیرین به راحتی طبق روند قیمت گذاری پالایشگاهی تعیین می شود. عربستان سعودی و سایر تولیدکنندگان خاورمیانه برای قیمت گذاری محموله های ترش صادراتی به سواپ های بازار تکیه می کنند.

در آسیا، اغلب قیمت های فرمول را براساس اسپرد بین قرارداد های سواپ ماه های اول و سوم دبی تعیین می کنند. بازارهای ایالات متحده روند قیمت گذاری در بازار نفت خام ترش سواحل خلیج فارس را دنبال می کنند.

عراق به دنبال افزایش تقاضاست

با ورود محموله های نفت خام روسیه به بازارهای آسیا اقیانوسیه و تشدید روند کاهشی گریدهای خاورمیانه، عراق درصدد برآمده است تا تقاضای نفت خام خود را در این منطقه تقویت کند. شرکت سومو بعنوان بازاریاب دولتی در کشور عراق در حال تعیین قیمت رسمی برای نفت خام بصره با افزایش تخفیف به گریدهای رقیب عربستان سعودی است. علت این کار را تا حدودی میتوان نگرانی از این دانست که موج تجاری اورال به شرق باعث تضعیف تقاضای نفت خام در بین مشتریان اصلی هند و چین می شود.

داده های شرکت تحلیل نفتی ورتکسا نشان می دهد که با توجه به نمودار زیر، محموله های نفت خام عراق به هند و چین از ماه می تا ژوئن به مجموع 1.68 میلیون بشکه در روز کاهش یافته که در مقایسه با مارس تا آوریل 570 هزار بشکه کمتر بوده است.

آخرین تحولات بازار جهانی نفت در هفته 2 جولای

میزان مصرف چین از نفت خام عراق به دلیل اعمال قرنطینه های کووید-19 کاهش یافته است؛ به طوری که پالایشگاه ها را نیز مجبور به کاهش تولید کرد. صادرات عراق از ماه می تا ژوئن در مقایسه با مارس تا آوریل 260 هزار بشکه در روز کاهش داشت. علاقه هند به نفت خام بصره بیش از این تا 310 هزار بشکه در روز پایین آمده بود. خرید هند احتمالا از زمان آغاز درگیری های روسیه و اوکراین در اواخر فوریه، پس از کاهش قابل ملاحظه قیمت این گرید، تحت تأثیر افزایش واردات اورال ترش متوسط روسی با قیمت پایین تر قرار گرفته است.

داده های اولیه ورتکسا نشان می دهد که واردات هند از نفت خام روسیه در ژوئن 1.14 میلیون بشکه در روز بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 50.000 بشکه در روز رشد داشته است. احتمالا افزایش واردات اورال هند یکی از عوامل کلیدی پس از تنظیم قیمت فرمول سومو در سطوح رقابتی تر بوده است زیرا به نظر می رسد بتواند پایگاه مشتریان خود را در آسیا و اقیانوسیه حفظ کند. سومو قیمت فرمول رسمی خود را برای گرید متوسط بصره با 2.65 دلار تخفیف در هر بشکه نسبت به گرید متوسط عربِ عربستان سعودی در اوت تعیین کرد.

افزایش صادرات اورال به آسیا با قیمت مناسب

به گفته برخی از فعالان بازار، کشورهای آسیا اقیانوسیه ظرفیت بیشتری برای خرید اورال روسیه دارند و قیمت، تنها عامل محدود کننده این کار است. از زمان حمله روسیه به اوکراین در اواخر فوریه که منجر به تحریم گسترده خریداران در اروپا شد، حجم بالایی از صادرات اورال متوسط از بنادر بالتیک و دریای سیاه به شرق کانال سوئز تغییر مسیر داده است.

محموله های شرق اکنون حدود 40 درصد معادل حدود بیش از 2 میلیون بشکه در روز صادرات دریایی اورال را تشکیل می دهند که چهار یا پنج برابر بیشتر از قبل است. صادرکنندگان برای فروش بیشتر نفت خام به مقاصد خارج از اروپا تحت فشار هستند زیرا تحریم اتحادیه اروپا بر واردات نفت خام از طریق دریا تا پایان سال جاری اجرا می شود و قراردادهای مدت دار توافق شده قبل از مناقشه روسیه و اوکراین در طی سال جاری منقضی می شوند.

هند و چین دو نامزد اصلی برای تصاحب حجم بیشتری از اورال در نظر گرفته می شوند. هند در حال حاضر پس از واردات جزئی، به خریدار اصلی اورال تبدیل شده است. طبق داده های شرکت تحلیل نفت ورتکسا، تقریبا 600 هزار بشکه اورال در روز از اواخر فوریه به هند صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 30 هزار بشکه در روز رشد داشته است. افزایش خرید هند، علیرغم کاهش تقاضای اروپا، نقش مهمی در حفظ صادرات اورال بالتیک و دریای سیاه داشته است. اما به گفته برخی از فعالان، هند می تواند حداکثر 800 هزار بشکه در روز نفت خام روسی وارد کند.

نفت خام اورال قزاقستان

نفت خام اورال قزاقستان با قیمت 1 دلار در هر بشکه یا بیشتر، از میادین روسیه عرضه می شود. تولیدکنندگان قزاق به تبعیت از شرکت گزمونای گس (KMG)، نفت تعیین شده از قزاقستان را از طریق روسیه بعنوان نفت مخلوط صادراتی قزاقستان (kebco) در اوایل ژوئن صادر کردند تا هرگونه ریسک احتمالی ناشی از تحریم های اتحادیه اروپا برای این محموله ها را از بین ببرند.

نفت خام قزاقستان که در بنادر روسیه بارگیری می شود، از لحاظ تاریخی بعنوان نفت خام صادراتی روسیه یا اورال فهرست شده است که نشان دهنده این واقعیت است که با نفت خام تولید شده توسط شرکت های روسی در حجم بالایی از اورال ترکیب می شود. اولین محموله kebco که در ابتدای ماه گذشته بارگیری شد، برابر با اورال روسیه با حق بیمه 10 سنت در هر بشکه داد و ستد شد. اما به نظر می رسد تقاضا به طور پیوسته رو به افزایش است و محموله های بعدی با قیمت 90-40 سنت در بشکه و سپس 1.30-1.00 دلار در هر بشکه در نیمه اول جولای دست به دست شدند.

جدول قیمت نفت و محصولات نفتی

بسیاری از خریداران با احتیاط عمل می کنند زیرا نفت خام از اوست لوگا و نووراسییسک صادر می شود که هر دو توسط شرکت دولتی ترانس نفت روسیه اداره می شوند. صادرکنندگان روسی و قزاقستانی از اواخر فوریه در فروش نفت خام از این بنادر به دلیل تأخیر در ارائه اعتبارات اسنادی، نوسانات نرخ های حمل و نقل و افزایش حق بیمه با مشکل مواجه شده اند.

آرگوس اورال های بالتیک و دریای سیاه را به ترتیب با تخفیف های 34.85 و 31.95 دلاری در هر بشکه ارزیابی کرده است.

نفت خام کرکوک

به نظر می رسد با افزایش تلاش های عراق برای کنترل صادرات از منطقه کردستان (KRG)، تعداد خریداران نفت خام کرکوک رو به کاهش است. دولت فدرال اقداماتی را برای به دست گرفتن کنترل تولید و صادرات نفت در منطقه نیمه مختار کردستان پس از صدور حکم دادگاه عالی بغداد در فوریه آغاز کرد که قوانین نفت و گاز حکومت اقلیم کردستان را مغایر با قانون اساسی دانسته و قراردادهای توافق شده با شرکت های خارجی را باطل کرد.

وزارت نفت عراق اعلام کرد که شرکت های خدمات نفتی امریکایی شلمبرگر، بیکر هیوز و هالیبرتون به تبعیت از حکم دادگاه عراق، در حال انحلال و خروج از مناقصات و قراردادها در کردستان هستند. به نظر می رسد تشدید این اختلافات باعث شده است تا برخی از پالایشگاه ها در مورد ادامه خرید نفت کرکوک از بازار اقلیم کردستان تجدیدنظر کنند و تعداد خریداران به حداقل برسد. صادرات محموله های کرکوک در ماه ژوئن به بازارهای مرکزی مدیترانه و شمال غربی اروپا تقریبا 8 درصد کاهش یافته و به کمتر از 360 هزار بشکه در روز رسید.

خریداران دائمی کرکوک در اسپانیا و ساردینیا نتوانستند هیچ یک از محموله های خریداری شده کرکوک را که در ژوئن بارگیری شده بودند تحویل بگیرند. با توجه به نمودار زیر، حجم محموله های کرکوک به اسپانیا از ژانویه تا می حدود 40 هزار بشکه در روز بوده است؛ در حالی که این ارقام در مدت مشابه سال قبل 45.000 بشکه در روز گزارش شده است. صادرات این گرید به ایتالیا با 12 درصد کاهش در ژوئن به 13.000 بشکه در روز رسید که کمترین میزان از ژانویه تاکنون بوده است.

آخرین تحولات بازار جهانی نفت

ذخایر خشکی نفت خام ایالات متحده

ذخایر خشکی نفت خام در ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ژاپن در ژوئن نسبت به ماه می 23 میلیون بشکه افزایش داشت که بزرگترین رشد ماهانه در بیش از یک سال گذشته و چهارمین افزایش ماهانه متوالی را رقم زد. بازارها به طرق مختلف عرضه از دست رفته روسیه را جبران می کنند. استفاده از ذخایر راهبردی نفت خام و افزایش صادرات اوپک تا حدودی این محدودیت ها را کاهش داده است و ذخایر نفت خام در هر سه منطقه 9.5 میلیون بشکه از کل تولید را تشکیل می دهد.

از طرفی، افزایش عملکرد پالایشگاه ها و کاهش تقاضا موجب رشد 14 میلیون بشکه ای در سهام شد. استفاده از سهام راهبردی، نه به دلیل شرایط اقتصادی بلکه به دلیل مداخله دولت، دلیل اصلی افزایش ذخایر تجاری است. ذخایر راهبردی نفت خام امریکا (SPR) در سال جاری بیش از 100 میلیون بشکه یا 575.000 بشکه در روز ریزش داشته است. اما ریزش سهام سرعت گرفته بود و از اوایل ژوئن تا اوایل ژوئیه به 975 هزار بشکه در روز رسید که با هدف 1 میلیون بشکه ای اعلام شده توسط جو بایدن، رئیس جمهور امریکا در ماه می بعنوان بخشی از تلاش جهانی به منظور کاهش تنگناهای بازار ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین مطابق داشت.

در سال گذشته، ذخایر SPR ایالات متحده 44 میلیون بشکه معادل 120 هزار بشکه در روز کاهش داشت. والرو و مارتون بزرگترین خریداران در آخرین عرضه نفت خام SPR بودند. سهام تجاری ایالات متحده، به استثنای SPR، در ژوئن 24 میلیون بشکه افزایش یافته و ذخایر آن نیز به دلیل افزایش مداوم نرخ بهره برداری از پالایشگاه ها افزایش یافته است.