گرمایش جهانی چیست؟

گرمایش جهانی اصطلاحی است که اغلب به جای تغییر آب و هوا استفاده می شود، زیرا یکی از مهمترین معیارهای تغییرات جهانی است. در این مقاله به کمک تیم تحلیلی بازار نفت و گاز به بررسی این موضوع می پردازیم.

تغییر اقلیم اصطلاح گسترده ای است که برای اشاره به تغییرات آب و هوای زمین در مقیاس محلی، منطقه ای یا جهانی استفاده می شود. تغییرات آب و هوای عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است که از دوره قبل از صنعت به‌ویژه سوزاندن سوخت‌های فسیلی و حذف جنگل‌ها که منجر به افزایش نسبتاً سریع غلظت دی اکسید کربن در جو زمین می شد.

گرمایش جهانی چیست

گرمایش جهانی به افزایش دمای میانگین سطح زمین و اقیانوس‌ها در طول چند دهه گذشته اشاره دارد. این افزایش دما اغلب به اثرات منفی بر اقلیم، محیط زیست و جوامع انسانی ارتباط دارد. اصطلاح گرمایش جهانی به دلیل انتشار گازهای گلخانه‌ای از جمله دی اکسید کربن، متان، نیترواکسید و سایر گازهای مشابه توسط فعالیت‌های انسانی مانند سوخت و ساز، حمل و نقل، صنعت و کشاورزی به وجود آمده است. این گازهای گلخانه‌ای باعث حبس شدن بیشتر انرژی خورشیدی در جو زمین می‌شوند و باعث افزایش دمای سطح زمین می‌شوند.

گرمایش جهانی (دگرگونی اقلیم)

گرمایش جهانی به افزایش میانگین دمای کره زمین اشاره دارد که با تأثیرات قابل توجهی بر انسان، حیات وحش و اکوسیستم در سراسر جهان مرتبط است. زیرا تاثیرات زیادی در افزایش دما دارند. طبق تحقیقات دانشمندان تأثیرات انسانی عامل اصلی روندهای مشاهده شده گرمایش از قرن بیستم بوده است. غلظت دی اکسید کربن در اتمسفر از حدود 280ppm در دوران پیش از صنعت به 413ppm در اوایل سال 2020 رسیده است. این غلظت دی اکسید کربن در تاریخ ثبت شده بی سابقه است.

تثبیت گرمایش جهانی

دانشمندان گزارش کرده اند که ما باید به غلظت “ایمن”، 350ppm تا سال 2100 به منظور تثبیت گرمایش جهانی برسیم. تغییر سیستم انرژی جهانی یکی از مهم ترین راه ها برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش تغییرات آب و هوایی است. 

تقریباً 81 درصد از انرژی اولیه جهان از سوخت‌های فسیلی (به ویژه زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی) تأمین می‌شود که منجر به انتشار کربن هم در بالادست (در استخراج و تولید انرژی) و هم در پایین دست (در طول استفاده مصرف کننده نهایی از انرژی) می‌شود.

اتکای مستمر به منابع انرژی مبتنی بر سوخت های فسیلی مانعی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است، به ویژه با افزایش تقاضای انرژی در سراسر جهان.

میانگین گرمایش جهانی چقدر است؟

گرمایش جهانی 1.5 درجه سانتیگراد نشان دهنده میانگینی در سراسر سیاره است. بسیاری از مکانها سریعتر گرم می شوند و شاهد افزایش دما بسیار بیشتر خواهند بود. به عنوان مثال، قطب شمال 2 برابر سریعتر از هر مکان دیگری روی زمین گرم می شود.

در مورد دلایل این پدیده، یک سری از تئوری‌ها بر تأثیر گازهای گلخانه‌ای توسط انسان‌ها بر این فرایند مبتنی است و برخی دیگر فرایندهایی نظیر فعالیت‌های آتشفشانی و زمین گرمایی و همچنین فعالیت‌های خورشیدی را دلیل این پدیده می‌دانند.

تأثیر گازهای گلخانه‌ای توسط انسان‌ها

 چگونگی تاثیر دی اکسید کربن

اثرات گرمایش جهانی بسیار گسترده است، از جمله بالا آمدن سطح دریا، عقب نشینی یخچال های طبیعی، تغییر در زمان رویدادهای فصلی و شدت رویدادهای شدید آب و هوایی. این دسته از تأثیرات پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم بر مردم و حیات وحش دارند.

• امواج مختلف خورشید از جو عبور می‌کند و به سطح زمین می‌رسد. بیشتر امواج خورشید توسط سطح زمین جذب می‌شوند و آن را گرم می‌کنند.
• سطح زمین گرما را جذب می‌کند. آب سطح دریاها و دریاچه‌ها تبخیر می‌شود. امواج دریافت شده به صورت تابش فروسرخ از طرف زمین به طرف بالا آسمان روانه می‌شود.
• ساختار کربن دی اکسید مانع خروج گرما از اتمسفر می‌شود. بیشتر امواج فروسرخ توسط کربن دی اکسید و سایر گاز‌های گلخانه‌ای جذب و دوباره در جهت‌های مختلف آزاد می‌شود. تاثیر نهایی این عمل گرم شدن کره زمین است. بنابراین دمای کره زمین افزایش پیدا می‌کند.

افزایش دمای میانگین سطح زمین

از سال ۱۸۸۰ تا به امروز، دمای میانگین سطح زمین به طور میانگین به ۰.۸ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته است. این افزایش دما باعث تغییرات بسیاری در اقلیم جهانی شده است، از جمله افزایش سطح دریا، کاهش برف و یخ‌های قطبی، افزایش بروز حوادث طبیعی شدید، تغییر الگوی بارش و دما در مناطق مختلف و بسیاری از تاثیرات دیگر.

تاثیرات گرمایش جهانی چیست

اگر گرمایش جهانی ادامه پیدا کند، ممکن است باعث شود که شرایط زندگی در بسیاری از مناطق دنیا دچار تغییرات جدی شود. از جمله افزایش تعداد رویدادهای طبیعی شدید، کاهش تولید محصولات غذایی، افزایش بیماری‌های مرتبط با گرمای شدید و بسیاری از تاثیرات دیگر. برای پیشگیری از تاثیرات نامطلوب گرمایش جهانی، بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی سعی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند و تلاش می‌کنند تا راهکارهایی برای انطباق با تغییرات اقلیمی پیش بینی و اجرا کنند.

راه حل هایی برای کاهش انتشار کربن

به عقیدهٔ بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهی‌های عمومی، مصرف بهینه سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگل‌ها، بازیافت مواد و استفاده از انرژی‌های جایگزین سوخت‌های فسیلی مانند باد و خورشید می‌توان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد.

وسایل نقلیه الکتریکی نه تنها انتشار کربن را کاهش می دهند، بلکه کیفیت هوا و در نتیجه سلامت محیط زیست و مردم محلی را بهبود می بخشند. در همین حال، سوخت‌های تجدیدپذیر تولید شده پایدار راه‌حلی ارزشمند است که می‌تواند برای کاهش فوری انتشار گازهای گلخانه‌ای در وسایل نقلیه و بهبود کیفیت هوای مورد استفاده قرار گیرد.

اقدامات بهره وری انرژی نه تنها انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش می دهد، بلکه قبض های انرژی را نیز به طور دائم کاهش می دهد.

شیوه های کشاورزی که انتشار کربن را کاهش می دهد یا کربن را ذخیره می کند مانند کاشت محصولات پوششی که می تواند سلامت خاک را بهبود بخشد، از دست دادن آب را کاهش دهد و عملکرد را افزایش دهد. کشاورزی ولتاییک جایی که صفحات خورشیدی در زمین‌های کشاورزی قرار می‌گیرند، انرژی کربن صفر تولید می‌کنند.

راه حل هایی برای کاهش انتشار کربن

راهکارهای کاهش گرمایش جهانی

برای مبارزه با گرمایش جهانی، راهکارهای مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال، کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی، افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد، خورشید و آب، افزایش بهره‌وری انرژی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشاورزی و دامداری، ترویج استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و غیره. همچنین، بسیاری از سازمان‌ها و کشورها برنامه‌هایی برای انطباق با تغییرات اقلیمی و مدیریت ریسک‌های مرتبط با آن ارائه می‌دهند.

عواقب گرمایش جهانی چیست

تحقیقات علمی نیز برای درک بهتر عواقب گرمایش جهانی و تاثیرات آن بر اقلیم، محیط زیست و جوامع انسانی انجام می‌شود. این تحقیقات شامل مطالعات بر روی روند دمایی جهان، تغییر الگوی بارش، کاهش یخ‌ها و افزایش سطح دریا، تاثیرات گرمای شدید بر سلامت، بررسی راهکارهای انطباق با تغییرات اقلیمی و غیره می‌شود.

با توجه به اهمیت گرمایش جهانی و تاثیرات آن بر زمین، بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در حال تلاش برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و اجرای برنامه‌های انطباق با تغییرات اقلیمی هستند.

خطرات احتمالی افزایش دمای زمین

اگر سطح کربن دی اکسید بی‌وقفه افزایش یابد، در نهایت آب اقیانوس‌ها تبخیر می‌شود و دانشمندان پیش بینی کرده اند که روزی خورشید تبدیل به کوره‌ای بزرگ و آتشین با گرما و نور شدید خواهد شد که باعث می‌شود زندگی روی این سیاره غیر ممکن شود. البته این اتفاق تا میلیون‌ها سال دیگر غیر ممکن است، اما زمانی که رخ دهد، باعث گرمای بیش از حد و تبخیر آب اقیانوس‌ها و درنتیجه اثرات مخرب و برگشت ناپذیر گاز‌های گلخانه‌ای مرطوب را به همراه دارد.

کربن دی اکسید موجود در اتمسفر گرما را گیر می‌اندازد، همین امر باعث بروز گرمای جهانی شده است. اگر سطح کربن دی اکسید به حد نابودی زمین برسد باید با اقیانوس‌ها خداحافظی کنیم.

اساساً کربن دی اکسید می‌تواند در نهایت منجر به تبخیر آب‌ها شود. کارشناسان آب و هوا از موسسه هواشناسی planck max در آلمان بر این باورند که روند تبخیر آب و ناپدید شدن بخارات آب در فضا بنا به عوامل مختلف میلیون‌ها و یا میلیارد‌ها سال دیگر رخ خواهد داد. اگرچه از نظر انسان این مدت زمان طولانی به نظر می‌رسد، اما از نظر علم زمین شناسی این اتفاق خیلی سریع پیش می‌آید.

مطالعات پیرامون کره آبی و طبیعت نشان می‌دهد یک روزی سطح هر میلیون کربن دی اکسید به ۱۵۲۰ ppm می‌رسد و سطح دما به یکباره به ۵۷ درجه سانتی‌گراد و یا ۱۳۴ درجه فارنهایت می‌رسد. در این حالت اقلیم از پا می‌افتد و در نتیجه آب بخار شده و از فضا خارج می‌شوند.