پالایشگاه فرا سرزمینی، فرصتی برای صادرات نفت ایران

رویای چند ده ساله ایران در استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کمتر از شش ماه محقق شد و اکنون با سفر مجدد رئیس‌جمهور به آمریکای لاتین می‌توان انتظار اتفاقات بهتری را نیز داشت.

در اردیبهشت ۱۴۰۱ با سفر وزیر نفت به آمریکای لاتین، ایران با ونزوئلا و نیکاراگوئه ۸ قرارداد و تفاهم در حوزه نفت و کشاورزی امضا کرد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها قرارداد ۱۱۰ میلیون یورویی بازسازی و تعمیرات اساسی پالایشگاه ال‌پالیتو ونزوئلا بود که منجر به صادرات ۱۰۰ هزار بشکه نفت ایران به این پالایشگاه فراسرزمینی شد.

ابراهیم رئیسی به سه کشور کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه سفر کرد تا تقویت روابط اقتصادی و به خصوص انرژی ایران و کشورهای آمریکای لاتین را شخصا پیگیری کند، در سفر قبلی اتفاق مهمی که رخ داد امضای قرارداد اولیه تکمیل ظرفیت پالایشگاه دولتی ۱۴۰ هزار بشکه‌ای «ال‌پالیتو» در ایالت کارابوبو به ارزش ۱۱۰ میلیون یورو با هدف تأمین تجهیزات پالایشگاهی و کمک به تعمیرات اساسی آن بود، طبق قرارداد دو کشور، منابع مالی این پروژه از سوی شرکت نیکو و خوراک نفت خام این پالایشگاه با مشارکت شرکت ملی نفت ایران از طریق شرکت نیکو تأمین می‌شود. پالایشگاه «ال‌پالیتو» کوچک‌ترین پالایشگاه نفتی در ونزوئلاست که بیش از ۵۰ درصد ظرفیت آن خالی است.

بخش پالایش ونزوئلا به‌دلیل تحریم‌های وضع شده علیه این کشور دچار فرسودگی مزمن است و شرکت‌های داخلی این کشور هم توانایی بالایی برای روزآمد کردن پالایشگاه‌ها ندارند. در سال ۲۰۲۰ ظرفیت اسمی پالایشی این کشور روزانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه و تولید پالایشی این کشور ۱۲۳ هزار بشکه بوده است. ونزوئلا همانند ایران درگیر تحریم‌های یکجانبه آمریکا است و همکاری دو کشور و استفاده از تجارب متقابل به کم کردن اثر تحریم‌ کمک خواهد کرد.

استفاده از ظرفیت خالی پالایشگاه فراسرزمینی اما تنها به «ال‌پالیتو» ختم نمی‌شود. وزارت نفت برای تعمیر پالایشگاه «پاراگوانا»، بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی ونزوئلا با ظرفیت ۹۵۵ هزار بشکه در روز آماده شده‌ است. مجتمع پالایشگاه پاراگوانا مستقر در پونتو فیجو ونزوئلا است که به‌عنوان سومین پالایشگاه جهان شناخته می‌شود. این مجتمع پالایشی، از سه پالایشگاه به نام‌های پالایشگاه اوای، پالایشگاه کادون و پالایشگاه گرانده تشکیل شده است. این پالایشگاه پس از تحریم ونزوئلا و عدم تعمیرات اساسی، فرسوده و از کار افتاده شده است.

سومین پالایشگاهی که ایران برنامه استفاده از ظرفیت آن را دارد پالایشگاه ۱۰۰ هزار بشکه‌ای به نام «بولیوار سوپریم سوئنو» در نیکاراگوئه است. حجم سرمایه‌گذاری این پالایشگاه ۴ میلیارد دلار برآورد می‌شود، البته زمین و تأسیسات اساسی برای ایجاد این پالایشگاه ۱۰۰ هزار بشکه‌ای از سال‌ها پیش وجود دارد که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا نیمه‌کاره رها شده است.

همکاری در بازسازی و تعمیر دو پالایشگاه الپالیتو و پاراگوئانا ونزوئلا اتفاق بزرگی بود که نقطه عطفی مهم در صنعت نفت ایران به‌شمار می‌رود و در دیگر کشورهای آمریکای لاتین نیز این الگو در حال تکرار است.

بازار نفت و گاز / پتروشیمی